पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना

योजनेबद्दल माहिती

• वाढत्या हवामान बदलामुळे भारत सरकारने हळूहळू अक्षय ऊर्जेचा वापर करून आपल्या ऊर्जेच्या गरजा भागविण्यास सुरुवात केली आहे
• याच अनुषंगाने भारत सरकार आता हवामान बदलाचा सामना करण्याच्या मोहिमेत देशातील जनतेला सोबत घेऊन पुढे जात आहे.
• देशात भारतातील नागरिकांसाठी एक नवी योजना सुरू करण्यात आली असून, त्याद्वारे घरांमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या विजेच्या गरजा अक्षय ऊर्जेच्या माध्यमातून पूर्ण केल्या जाणार आहेत.
• 13 फेब्रुवारी 2024 रोजी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते "पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना" सुरू करण्यात आली.
• ही योजना भारत सरकारच्या नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयामार्फत चालविली जाणार आहे.
• पीएम सूर्य घर: वाढत्या वीज दरांपासून सुटका करून देशातील जनतेचे उत्पन्न वाढविणे हा मोफत वीज योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
• आता देशातील नागरिकांना त्यांच्या वैयक्तिक वापरासाठी त्यांच्या घरात वीज निर्मिती करता येणार आहे.
• ही योजना देशभरात "पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना" किंवा "प्रधानमंत्री सूर्य घर: मोफत वीज योजना" किंवा "पीएम फ्री रूफटॉप सौर ऊर्जा प्रकल्प योजना" अशा इतर नावांनी देखील ओळखली जाते.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांच्या घरांच्या छतावर विद्युत सौर ऊर्जा प्रकल्प बसविण्यात येणार असून त्याद्वारे ते आपल्या घरातील विजेची गरज भागवू शकतील.
• सोलर प्लांट पूर्णपणे मोफत/ ते मोफत नसून लाभार्थ्यांना सौर प्रकल्प बसविण्यासाठी अनुदान देण्यात येणार आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेच्या लाभार्थ्यांना त्यांच्या घराच्या छतावर सोलर प्लांट बसविल्यानंतर 300 युनिटपर्यंत वीज मोफत मिळणार आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थी आपल्या घराच्या वापरासाठी 1 किलोवॅट ते 10 किलोवॅटपर्यंत सौर प्रकल्प स्थापित करू शकतो.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेंतर्गत 2 किलोवॅटपर्यंतचा सौर प्रकल्प उभारण्यासाठी शासनाकडून प्रति किलोवॅट 30,000/- रुपयांचे अनुदान देण्यात येणार आहे.
• तसेच पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेंतर्गत लाभार्थीने आपल्या घराच्या छतावर 3 किलोवॅटपर्यंतचा सौर प्रकल्प बसवल्यास त्याला प्रति किलोवॅट 18,000/- रुपये अतिरिक्त अनुदान देण्यात येणार आहे.
• लाभार्थी 3 किलोवॅटपेक्षा जास्त क्षमतेचा सौर प्रकल्प ही बसवू शकतो परंतु अशा परिस्थितीत अनुदानाची रक्कम रु. 78,000/- पेक्षा जास्त असणार नाही.
• म्हणजे सरकारकडून पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेतील कमाल अनुदान मर्यादा 78,000/- ठेवण्यात आली असून यामध्ये लाभार्थीकडून 3 किलोवॅटपेक्षा जास्त क्षमतेचे सौर प्रकल्प बसविण्यासाठी 78,000/- रुपयांपेक्षा जास्त अनुदान दिले जाणार नाही.
• लाभार्थीने आपल्या घराच्या गरजेनुसार स्वत:साठी योग्य सौर प्रकल्पाची निवड पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अनुदान कॅल्क्युलेटर माध्यमातून करू शकतो.
• शासनाकडून दरमहा विजेच्या वापरानुसार कोणता सौर ऊर्जा प्रकल्प घरगुती वापरासाठी योग्य ठरेल याचा तपशील पुढीलप्रमाणे :-

  वीज वापर (दरमहा)	योग्य छत सौर ऊर्जा संयंत्र	अनुदानाची रक्कम
  0 ते 150 युनिट	1 ते 2 किलोवॅट	रु. 30,000/- ते रु. 60,000/-
  150 ते 300 युनिट	2 ते 3 किलोवॅट	रु. 60,000/- ते रु. 78,000/-
  300 हून अधिक युनिट्स	3 किलोवॅटपेक्षा जास्त	जास्तीत जास्त रु. 78,000/-

• अनुदानाची रक्कम मिळाल्यानंतरही पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेत घराच्या छतावर विजेसाठी सोलर प्लांट बसवू न शकलेल्या लाभार्थ्यांना शासनाने कर्ज सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अनुदानाचा लाभ ज्यांचे वार्षिक उत्पन्न रु. 1,50,000/- पेक्षा जास्त नसेल त्यांनाच दिली जाईल.
• पंतप्रधान सूर्य घर: मोफत वीज योजनेचा लाभ भारतातील गरीब आणि मध्यमवर्गातील सुमारे 1 कोटी कुटुंबांना मिळणार आहे, ज्यामध्ये ते घराच्या छतावर सौर प्रकल्प बसवून दरमहा 300 युनिट वीज मोफत मिळवू शकतात.
• या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी भारत सरकार ने 75 हजार कोटींची तरतूद केली आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेच्या अर्जाची प्रक्रियाही सरकारने सोपी ठेवली आहे.
• पात्र लाभार्थी पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना ह्या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन ऑनलाईन अर्ज करू शकतात.
• सोलर प्लांट बसवल्यानंतरच पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेत देण्यात येणारे अनुदान लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा करण्यात येणार आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेंतर्गत घराच्या छतावर सोलर प्लांट बसविण्याची सुविधा देणाऱ्या मान्यताप्राप्त विक्रेत्यांची राज्यनिहाय यादी येथे पाहता येईल.

योजनेअंतर्गत फायदे

• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना सर्व पात्र लाभार्थ्यांना भारत सरकारकडून मोफत वीज योजना मध्ये खालील फायदे दिले जातील :-
  • घराच्या छतावर सौर ऊर्जा प्रकल्प बसविण्यासाठी अनुदान देण्यात येणार आहे.
  • लाभार्थ्यांना दरमहा 300 युनिट वीज मोफत मिळणार आहे.
  • 2 किलोवॅटपर्यंतचा सोलर प्लँट बसविण्यासाठी प्रति किलोवॅट 30,000/- रुपयांचे अनुदान देण्यात येणार आहे.
  • 3 किलोवॅटपर्यंत सौर प्रकल्प उभारण्यासाठी प्रति किलोवॅट 18,000/- रुपयांचे अतिरिक्त अनुदान.
  • 3 किलोवॅटपेक्षा जास्त क्षमतेचे सौर प्रकल्प बसविण्यासाठी जास्तीत जास्त 78,000/- रुपयांचे अनुदान दिले जाईल.

पात्रता

• भारत सरकारकडून घराच्या छतावर मोफत विजेसाठी सौर ऊर्जा प्रकल्प बसविल्यास पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अंतर्गत लाभ खालील पात्रता पूर्ण करणाऱ्या लाभार्थ्यांनाच दिली जाईल :-
  • फक्त भारतीय राहिवासीच अर्ज करण्यासाठी पात्र.
  • या योजनेत केवळ घरगुती वापरासाठी सौर ऊर्जा प्रकल्प उभारण्यात येणार आहे.
  • लाभार्थी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न दीड लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे.
  • लाभार्थी गरीब किंवा मध्यमवर्गीय असावा.
  • सौरऊर्जा प्रकल्प उभारण्यासाठी लाभार्थ्याकडे छतावर किमान क्षेत्र उपलब्ध असावे.

लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे

• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेत सौर ऊर्जा प्रकल्प बसविण्यासाठी अनुदानासाठी अर्ज करताना लाभार्थ्याकडे खालील कागदपत्रे असणे बंधनकारक आहे :-
  • वीज जोडणी क्रमांक.
  • चालू वीज बिल.
  • मोबाईल नंबर.
  • बँक खात्याचा तपशील.
  • छताचा फोटो.
  • ईमेल आयडी.

अर्ज करण्याची प्रक्रिया

• दरमहा 300 युनिट मोफत घरगुती विजेचा लाभ मिळण्यासाठी लाभार्थी पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेत इलेक्ट्रिक सोलर सिस्टीम बसविण्यासाठी ऑनलाइन अर्जाद्वारे अर्ज करू शकतात.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेचे अधिकृत संकेतस्थळ केंद्र सरकारने सुरू केले.
• संकेतस्थळावर पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेचा ऑनलाईन अर्ज उपलब्ध आहे, याद्वारेच अर्ज केला जाणार.
• लाभार्थ्याने प्रथम स्वतःची नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
• पीएम सूर्यघराच्या मोफत वीज योजना नोंदणी फॉर्म मध्ये खालील माहिती भरली जाईल :-
  • राज्याचे नाव.
  • जिल्ह्याचे नाव.
  • वीज वितरण कंपनीचे नाव.
  • वीज जोडण्यांची संख्या.
  • ईमेल आयडी.
  • मोबाइल नंबर.
• नोंदणी नंतर लाभार्थ्याला आपल्या मोबाईल क्रमांकाच्या मदतीने पुन्हा लॉगिन करावे लागेल.
• लॉगिन केल्यानंतर पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेची निवड करावी लागेल.
• त्यानंतर पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेच्या ऑनलाइन अर्जात मागवलेली माहिती भरावी लागेल.
• मागितलेली संबंधित कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील.
• अर्जाची नीट तपासणी केल्यानंतर सबमिट बटणावर क्लिक करताच पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेचा ऑनलाइन अर्जसादर केला जाईल.
• लाभार्थीच्या मूळ राज्यातील वीज वितरण कंपनी पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेच्या अर्जांची तपासणी करेल आणि पात्र लाभार्थ्यांना व्यवहार्यता प्रमाणपत्र प्रदान करेल.
• व्यवहार्यता प्रमाणपत्र मिळाल्यानंतर लाभार्थी आपल्या वीज वितरण कंपनीने मान्यता दिलेल्या कोणत्याही विक्रेत्याकडून आपल्या घराच्या छतावर विद्युत सौर प्रकल्प बसवू शकतो.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेत सोलर प्लांट बसविल्यानंतर लाभार्थीला प्लांटचा तपशील संकेतस्थळावर अपलोड करून नेट मीटरसाठी अर्ज करावा लागणार आहे.
• सोलर प्लांटमध्ये नेट मीटर बसविल्यानंतर वीज वितरण कंपनीकडून तपासणी केली जाणार आहे.
• तपासणी पूर्ण झाल्यानंतर वीज वितरण कंपनीकडून पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेच्या संकेतस्थळाद्वारे कमिशनिंग प्रमाणपत्र देण्यात येणार आहे.
• लाभार्थ्याकडून कमिशनिंग प्रमाणपत्र दिल्यानंतर बँक खात्याचा तपशील किंवा रद्द केलेला बँक चेक वेबसाइटवर अपलोड करावा लागेल.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेअंतर्गत घराच्या छतावर सौर ऊर्जा प्रकल्प बसविण्यासाठी अनुदानासाठी अर्ज केला जाणार आहे.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनाअंतर्गत दिले जाणारे अनुदान लाभार्थीच्या बँक खात्यात 30 दिवसांच्या आत दिली जाईल.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेचा घराची अर्जाची स्थिती ऑनलाईन अर्ज अधिकृत संकेतस्थळावर पाहता येईल.

महत्वाच्या दुवा

• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना ऑनलाईन अर्ज.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजनेची नोंदणी.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना लॉगिन.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अर्ज स्थिती.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अनुदान कॅल्क्युलेटर.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना अधिकृत संकेतस्थळ.
• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना मार्गदर्शक तत्त्वे.

संपर्क तपशील

• पीएम सूर्य घर: मोफत वीज योजना हेल्पडेस्क ईमेल :- rts-support@gov.in.